جوان آنلاین: همزمان با آغاز پخش سریال «بوقچی» از شبکه سه و شروع بازیهای مقدماتی جام جهانی نگاهی داریم به این اثر تازه از سازمان سینمایی سوره که تلاش دارد با نگاهی متفاوت به فوتبال، پیوندی میان سرگرمی و مضامین اجتماعی برقرار کند. در روزگاری که تب فوتبال دوباره داغ شده و مردم چشم به دروازههای حریفان دوختهاند، تلویزیون نیز دست به تولیدی زده که با محوریت فوتبال، قصهای اجتماعی و طنزآمیز را روایت میکند. سریال «بوقچی» به کارگردانی حسن حبیبزاده و تهیهکنندگی محمدجواد موحد، تازهترین محصول سازمان سینمایی سوره است که از شبکه سه سیما روی آنتن رفته و قرار است در شبهای فوتبالی، رنگوبوی تازهای به قاب تلویزیون ببخشد.
روایت یک مربی بعید در دنیای غیرمنتظره
داستان بوقچی با یک موقعیت خاص و طنزآلود آغاز میشود؛ انتخاب فردی که نه تخصصی در فوتبال دارد و نه پیشینهای مرتبط، به عنوان سرمربی یک تیم لیگ یکی. همین شروع غافلگیرکننده، موتور محرکه قصهای میشود که در آن مخاطب با شخصیتی مواجه است که به رغم نابلدی، با رویکرد انسانی، انگیزهبخش و امیدوارانهاش تحولی در تیم بهوجود میآورد.
قهرمان این سریال برخلاف الگوهای رایج مربیان فوتبالی که معمولاً جدی، مقتدر و گاه عصبیاند، شخصیتی لطیف، مردمی و خوشقلب است. کارگردان با بهرهگیری از موقعیتهای کمیک، این تضاد میان ناتوانی حرفهای و قدرت شخصیتی را به بستری برای تولید طنز تبدیل کرده است.
الهام از تد لاسو؛ بومیسازی هوشمندانه
در نگاه اول، شباهتهایی میان «بوقچی» و سریال تحسینشده امریکایی «تد لاسو» دیده میشود. هر دو درباره مربیانیاند که بهطور اتفاقی وارد دنیایی میشوند که شناختی از آن ندارند و با خوشبینی، انساندوستی و اعتماد به اطرافیان به تغییر فضا کمک میکنند. اما بوقچی تلاش کرده است با توجه به بافت اجتماعی، فرهنگی و ورزشی ایران، این الگو را بومی کند.
در بوقچی با جامعهای طرف هستیم که فوتبال در آن نه فقط یک ورزش، بلکه پدیدهای اجتماعی و حتی سیاسی است. بنابراین شخصیت اصلی در مسیر تحول، صرفاً با چالشهای تاکتیکی روبهرو نیست، بلکه باید درگیر مناسبات بوروکراتیک، فشار تماشاگران و حتی دخالتهای غیرفنی شود. همین عوامل، سریال را به اثری چندلایه بدل میکنند که با وجود قالب طنز به نقد غیرمستقیم برخی نابسامانیها نیز میپردازد.
ترکیبی از تجربه و طراوت
یکی از نقاط قوت بوقچی، استفاده از ترکیب هوشمندانه بازیگران است. حضور چهرههایی، چون حسن پورشیرازی، بیژن امکانیان، ستاره حسینی، مجید عراقی و چند بازیگر جوان موجب شده تا هم پختگی و مهارت در بازیها و هم طراوت و پویایی نسل جدید دیده شود. پورشیرازی در نقش مربی اصلی، بازیای گرم، صمیمی و در عین حال کمدی ارائه داده که بهخوبی با فضای کلی سریال هماهنگ است. بازیگران مکمل نیز در ایجاد موقعیتهای طنز و ایجاد همدلی با مخاطب، نقش مؤثری دارند.
طنز برای اندیشیدن
طنز در بوقچی ابزاری برای سرگرمی صرف نیست. در پس لبخندها، نگاهی انتقادی به برخی معضلات اجتماعی و ورزشی دیده میشود. سریال با پرهیز از شعارزدگی، از دل موقعیتهای طبیعی و قابل باور، مسائلی، چون فشار رسانهها، ناکارآمدی سیستمهای مدیریتی و حتی نقش هواداران افراطی را مورد توجه قرار میدهد.
در همین راستا، نام سریال نیز معنادار است. بوقچی در ادبیات عامیانه فوتبال به هوادارانی اطلاق میشود که با بوق و هیاهو تیم خود را حمایت میکنند. این واژه در عین خندهدار بودن، دلالتی نمادین دارد؛ از یکسو نماد شور و اشتیاق مردمی است و از سوی دیگر، گاه یادآور هیاهوی بیفایده و بینظم.
همزمانی هوشمندانه با فوتبال ملی
پخش سریال همزمان با آغاز رقابتهای مقدماتی جام جهانی، تصمیمی هوشمندانه و استراتژیک از سوی سازندگان و پخشکنندگان آن است. این تقارن هم مخاطبان را به شکل طبیعی به تماشای سریال سوق میدهد و هم پیوندی میان دنیای داستانی «بوقچی» و واقعیت فوتبال ایرانی برقرار میکند. در روزهایی که فوتبال ملی در کانون توجه قرار دارد، این سریال با لحنی شیرین و مردمی، امکان آن را فراهم میسازد که تماشاگر تلویزیون هم بخندد، هم بیندیشد و هم در آینه طنز، تصویری از واقعیات تلخ و شیرین دنیای فوتبال را ببیند.
بوقچی را میتوان تلاشی موفق در تلفیق سرگرمی، طنز و پرداختن به مسائل اجتماعی دانست؛ سریالی که از دل یک موقعیت کمدی، پرسشهایی جدی درباره انگیزه، امید، کار تیمی و مدیریت مطرح میکند. این اثر در عین سادگی، واجد لایههایی است که میتواند مخاطب عام و خاص را توأمان جذب کند. در سالهایی که تلویزیون بهدنبال تولید آثار متفاوت و اثرگذار است، بوقچی گامی قابل دفاع در مسیر بازتعریف سریالهای طنز ورزشی محسوب میشود. ترکیب بازیهای باورپذیر، دیالوگهای طنزآمیز، شخصیتپردازی انسانی و فضاسازی واقعگرایانه، این سریال را به گزینهای مناسب برای شبهای فوتبالی تبدیل کرده است.